De kritiek op ”Knielen op een bed violen” snapt hij wel. Maar toch vindt H. J. van Lingen, docent Nederlands op de Gomarus Scholengemeenschap Siebelinks roman het mooiste boek dat hij ooit las. „Ik vind Jan Siebelink kwetsbaar en eerlijk.”

Naam: H. J. van Lingen
Leeftijd: 49
Woonplaats: Hardinxveld-Giessendam
Functie: Docent Nederlands aan de Gomarus Scholengemeenschap te Gorinchem

Favoriete boek: ”Knielen op een bed violen” van Jan Siebelink

Wanneer voor het eerst dit boek gelezen?
„Al heel snel nadat ’t uitkwam, kocht ik de roman. Ik las overal reacties op het boek, dus ik wilde er meer van weten. Ik had al vaker wat van Siebelink gelezen, maar door ”Knielen op een bed violen” raakte ik pas echt geïnteresseerd.

In een interview met Andries Knevel vond ik Siebelink zo kwetsbaar en eerlijk. Hij zet zich niet af tegen zijn achtergrond, maar voelt een sterke begeerte naar een godservaring. Nu hij ouder wordt, erkent Siebelink dat dat wezenlijk is; hij verlangt ernaar. Hij is zelfs bang voor de hel. En dat terwijl de auteur zijn opvoeding eigenlijk achter zich heeft gelaten. Dat vind ik heel bijzonder.”

Sterkste passage van dit boek?
„Het sterfbed van de vader. Afgezien van de vraag of dat werkelijk zo ging, vind ik dit heel aangrijpend. De kloof tussen Hans Sievez en zijn echtgenote wordt in stand gehouden door de broeders. Maar ook Sievez zelf wendt zijn hoofd af van zijn vrouw.

Op deze passage is veel kritiek gekomen door Paauwianen. Dat begrijp ik ook wel. Ze willen dit etiket natuurlijk niet. Bevindelijk gereformeerden vinden hun identiteit heel belangrijk en de lezer neemt het beeld van Siebelink klakkeloos over en noemt het fundamentalistisch.

Maar daar kun je Siebelink niet de schuld van geven. Hij doet niet aan verkeerde beeldvorming; het zijn zijn herínneringen. Dat lezers het onderscheid niet kunnen maken tussen het presenteren van feiten en het schrijven van fictie is niet zijn fout.

Anderzijds; Siebelink had in het boek beter geen verwijzingen op kunnen nemen naar informatie over ds. Paauwe. Dat is hem wel aan te rekenen, want daarmee suggereert hij dat zijn beeld spoort met de werkelijkheid.

Ik zie overigens meer minpunten in dit boek. Het bevindelijk taalgebruik is vaak niet echt bevindelijk; dat vind ik een zwaktebod. En de broeders zijn te karikaturaal, dat is literair gezien niet zo overtuigend.”

Waarin is Siebelink sterk?
„Als je eenmaal begonnen bent in het boek ga je door. Siebelink weet de verhaaallijn vast te houden zonder dat ’t gekunsteld wordt. De spaningsboog blijft sterk en het verhaal wordt nergens langdradig. Dat vind ik erg knap.”

Waarom moeten uw leerlingen dit boek lezen?
„Omdat ’t zo puur is. Het raakt je echt vanbinnen. Jongeren worden haast alleen nog maar geraakt door flitsende filmbeelden en dit boek bewijst dat een verhaal je ook diep kan treffen. Zo’n ervaring zet je aan tot het lezen van meer boeken. Ik heb ”Knielen op een bed violen” echt puur voor mijn genoegen gelezen.”

N.a.v. Jan Siebelink, ”Knielen op een bed violen”, eerste druk in 2005 bij uitgeverij De Bezige Bij te Amsterdam.

Klik hier voor meer artikelen in het dossier Knielen op een bed violen.