YORK – Op haar geboortedag, 12 juni, verschijnt een nieuwe biografie van Anne Frank. „Ze stierf niet met een diepe glimlach van geluk en vertrouwen.”

Een fragment uit het dagboek van Anne Frank. Foto ANP

Lee werpt in haar boek geen nieuw licht op de vraag wie de Duitse politie heeft gebeld met de mededeling dat er op de Prinsengracht 263, het Achterhuis, Joden verborgen zaten. Volgens Lee was Tonny Ahlers, een kennis van Otto Frank, de schuldige, maar ze onderbouwt haar theorie niet met nieuwe feiten.

In 2003 deed het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) onderzoek naar de theorie van Lee en die van anderen. Alle theorieën werden te licht bevonden. De conclusie van het NIOD: „De juiste toedracht zal niet meer kunnen worden gereconstrueerd.”

U sluit uw boek vrij somber af en lijkt u af te zetten tegen biografen die stellen dat de stem van Anne Frank door haar dagboek „behouden is gebleven te midden van de miljoenen die het zwijgen werd opgelegd”?

„Dat heb ik inderdaad bewust gedaan. Er zijn een paar biografieën op de markt die stellen dat Anne Frank stierf met een glimlach of dat haar laatste woorden waren dat ze nog steeds in de innerlijke goedheid van de mens geloofde. Maar dat betwijfel ik. Daarmee romantiseer je de werkelijkheid. Haar laatste woorden drukten afgrijzen uit over haar van luizen en vlooien vergeven kleren, die ze walgend had afgeworpen. Haar stem, haar ware stem, degene die ze ”de stem in mij” noemde, werd in Bergen-Belsen het zwijgen opgelegd.”

In haar biografie citeert Lee in dit verband Annes grootmoeder Alice Frank-Stern. Die schreef in een brief in september 1945: „Margot en Anne werden op transport gesteld naar Belsen omdat ze te zwak waren om te werken. Margot liep tyfus op en stierf, en Anne, die wist dat haar moeder dood was en ervan overtuigd was dat haar vader ook niet meer leefde, teerde gewoon weg.”

Carol Ann Lee denkt persoonlijk wel het laatste woord over Anne Frank te hebben gesproken en geschreven. „Ik zeg Anne gedag.”

Lees ook de reactie van Gezine en Nick en  het artikel „Verhaal Anne Frank krijgt meer reliëf”.

Mede n.a.v. ”Anne Frank. Het leven van een jong meisje”, door Carol Ann Lee; uitg. Balans, Amsterdam, 2009; 300 blz.; ISBN 978 94 600 3012 3; € 19,95.