Docent Leonard Both is erg geïnteresseerd in boeken over de Tweede Wereldoorlog. Vooral ”Siegfried” van Harry Mulisch vindt hij goed. De roman gaat over de geheime zoon van Hitler, die op 7-jarige leeftijd wordt doodgeschoten. Een verhaal dat zo sterk is, dat je bijna zou geloven dat Siegfried echt geleefd heeft.

Naam: Drs. L. W. Both (28), Leerdam
Functie: Docent Nederlands en CKV op de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem
Favoriete boek: ”Siegfried, een zwarte idylle” van Harry Mulisch

De schrijver Herter, hoofdpersoon van ”Siegfried” is in Wenen voor een televisie-interview. Daar komt hij in contact met het bejaarde echtpaar Falk, dat voor Hitler heeft gewerkt. Herter hoort van de twee een verhaal over de Führer dat hem van zijn stoel doet vallen. Hij mag er echter niets over loslaten, zolang het echtpaar nog leeft. Herter legt het gesprek vast op geluidsband; hij wil het gebruiken om een boek te schrijven over de Führer.

Wat krijgt Herter over Hitler te horen?
„In de oorlog werkt het echtpaar Falk in het huishouden van Hitler. In die tijd raakt Eva Braun, Hitlers vriendin, zwanger. Dat is niet de bedoeling; Hitler wil geen kinderen. Als het zoontje geboren wordt, vangen de Falks ’m op. Als hij zeven jaar is, krijgen ze de opdracht het kind te doden; zo niet, dan zullen ze weggevoerd worden naar een concentratiekamp. Hitlers plan wordt uitgevoerd, maar het blijft onduidelijk waarom hij dit wil. Ook de lezer van ”Siegfried” komt er niet achter; Herter sterft omdat alles hem teveel wordt. Het verhaal blijft dus een mysterie.”

Welk beeld heeft u van Hitler na het lezen van ”Siegfried”?
„Zijn persoon wordt alleen nog maar complexer en onbegrijpelijker. Hitler deinsde nergens voor terug; dat blijkt ook uit dit boek.”

Waarom vindt u ”Siegfried” een goed boek?
„Het bestaan van Hitler is een raadsel dat niet te doorgronden is. Toch presenteert Mulisch alles als feiten. Hij doet dit volgens mij zo sterk, dat waarheid en fictie bijna niet te onderscheiden zijn. Maar het ware verhaal achter Hitler weten we niet. Het is dus erg belangrijk in de gaten te houden dat ”Siegfried” een fictief verhaal is.”

Waarom zouden leerlingen dit boek moeten lezen?
„”Siegfried” verwoordt duidelijk een modern levensgevoel: de wereld is een grote chaos, zonder leiding. Zo ziet Mulisch dus de wereld. Het is goed om daar met leerlingen over door te praten. Verder vind ik het belangrijk om met dit boek uit te leggen dat er -ondanks dat het niet altijd duidelijk naar voren komt- een groot verschil is tussen feit en fictie; ”Siegfried” is duidelijk het laatste.”

Klik hier om meer te lezen over Harry Mulisch.