De oorlog was niet afgelopen na de bevrijding; voor veel mensen begon het verdriet toen pas. Carl Friedman schrijft in ”Tralievader” over een kampslachtoffer dat zijn trauma’s aan zijn kinderen doorgeeft. Docente M. A. de Deugd van het Wartburg College noemt het haar mooiste boek.

Naam: M. A. de Deugd
Functie: Docente Nederlands aan het Wartburg College te Dordrecht|
Favoriete boek: ”Tralievader” van Carl Friedman

Wat trof u in ”Tralievader”?
„Dat traumatische ervaringen van mensen nog heel lang door kunnen werken. De vader van het gezin heeft in een concentratiekamp gezeten. Hij vertelt er voortdurend over; niets is in zijn ogen erger dan zijn kampervaringen. Daardoor draagt hij zijn hele verleden over aan de kinderen in het gezin. Ze ’doen kampje’ en begraven in hun spel het speelgoed voor denkbeeldige SS’ers. Woorden als barak en latrine vinden ze heel gewoon.”

Dat klinkt gruwelijk.
„Dat is het ook. De vader beschadigt zijn kinderen zonder dat hij er erg in heeft en zonder dat hij het wil. Wat ik hiervan leerde is dat de Tweede Wereldoorlog over generaties heen gaat. Ook de kinderen van oorlogsslachtoffer zijn belast.”

Wat maakt dit boek anders dan andere oorlogsboeken?
„Je leest de ervaringen van de vader door de ogen van zijn kinderen. Daardoor vermengt de naïeve kinderwereld zich met de gruwelijke ervaringen van een concentratiekamp. Dit perspectief maakt het thema weer boeiend.”

Literaire kwaliteiten?
„Om met Nijhoff te spreken; voor dit boek geldt: er staat niet wat er staat. De auteur gebruikt vaak woorden, die gezien het verleden van de vader, een diepere dimensie krijgen als je goed leest. Maar dat is meer voor de fijnproever.”

Waarom raadt u scholieren dit boek aan?
„De Tweede Wereldoorlog moet in herinnering blijven. Vernietigingsdrang en discriminatie zullen altijd bestaan. Daarom moeten leerlingen lezen over de oorlog. Zodat ze in hun eigen leven proberen om daar tegen te vechten.”