Yord
Yord
Yord Literatuur
Boekverslag maken? Informatie nodig voor je literatuurdossier? Yord biedt alles wat je wil weten over literatuur. Talloze recensies, informatie over dichters, schrijvers, poëzie en proza. Zoek op auteur of in een van de dossiers.
 
 
 
Zoeken op auteur
 
Dossiers
 
 
 
arrowYord literatuur
Literair lexicon

Literaire teksten

Links

Zoeken
Literatuur inzicht
 

Redacteur: Dr. A. van Brummelen

Een zucht, een traan, of stilte

De uitgever van "Maar liever gebogen gevouwen" zegt op de achterflap van deze (gedichten)bundel dat hij het nodige te bieden heeft voor mensen die in gesprek willen gaan met God. De dichteres F. van der Ham helpt hier aan woorden waarin zulke mensen zichzelf kunnen herkennen. Bidden vergt een speciaal talent. Een zucht, een traan, een melodie, een woord of drie, stilte, een glimlach. 

Met deze voorkennis gewapend zijn wij de bundel "Maar liever gebogen gevouwen" doorgelopen. Dan valt allereerst op dat de auteur de dingen meer aanduidt dan uitwerkt. Door een enkel woord roept ze een stemming op, een situatie, een bepaalde nood. Door een meesterlijke taalbeheersing weet ze ons te ontroeren. Intussen wordt het onderwerp van het gedicht vaak niet transparant. Door de schaarse aanduiding van de situatie blijven wij in nevelen rondtasten aangaande de gebedsaanleiding. Wij menen dat zulks bij vele gedichten het geval is, al zijn er geniale uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld op de bladzijden 85 en 117. 

Neveligheid
De bundel draagt daardoor het kenmerk van een zekere neveligheid. Het is alsof er sluiers liggen over het land in de herfst. Een dichterlijke stemming wordt op deze manier zeker gecreëerd. We gaan mijmeren, maar het gevaar is dat wij daardoor wegdromen. Een boek met gebeden behoeft meer concretie, meer omschrijving. Juist daar waar de dichteres oude liederen herdicht, aan het einde van de bundel, wordt de zeggingskracht scherper en directer. 

Theologisch beoordelend hebben wij zo onze vragen bij verschillende gedichten. De nauwe omschrijving van Zondag 45, over het gebed, in de Heidelbergse Catechismus doet, als je deze gebeden ernaast legt, veel vaagheden aan de dag komen. Neen, dan is er sprake van mysticisme, pantheïsme, ook in het godsbeeld. 

Niveau
Maar wij vermoeden dat de auteur hier helemaal niet aan gedacht heeft, noch het zelfs heeft bedoeld.
Vandaar, een bundel met een fraai woordgebruik. Vaak met meer aanduidingen dan omschrijvingen. Mensen worden hier meer in stemmingen geleid. We zouden deze gedichten willen aanbevelen voor lezers die zelf veel kunnen doordenken. Het niveau ligt vrij hoog. Toch zijn er fraaie stukken onder. 

N.a.v. "Maar liever gebogen gevouwen. Gebeden", door F. van der Ham; uitg. Kok, Kampen, 1997; 128 blz.; ISBN 9023289505.