De figuur van de tovenaar Merlijn in de legenden rondom Koning Arthur is goed voor een flinke dosis Engelse middeleeuwse magie, en als je daar, zoals Kevin Crossley-Holland dat doet, een eigen verhaal in drie kloeke delen van maakt, dan staat dat er automatisch bol van.
Het eerste deel, "Arthur - de zienersteen", is hier reeds besproken. Onlangs kwam in Nederlandse vertaling ook het tweede deel uit: "Arthur - in het tussenland" (het derde deel moet nog verschijnen), en Merlijn komt daar op de voor- of achtergrond in ruime mate voor. Vaak alleen door middel van de magische zienersteen, die hij hoofdpersoon Arthur de Caldicot heeft geschonken. In die steen ziet Arthur fragmenten uit het leven van zijn beroemde naamgenoot Koning Arthur, maar dat is niet alles, beseft hij: "Wat er in mijn leven gebeurt en wat er in de steen gebeurt, is vaak met elkaar verbonden als geluiden en hun echo, of als mijn linker- en mijn rechteroog die elkaar overlappen, maar elk dingen zien die de ander niet ziet. Wat ik in de steen zie, lijkt soms op een belofte, en soms op een waarschuwing... Ik ben Arthur-in-de-steen niet, maar ik weet dat ik toch een deel van mijn eigen verhaal zie."
Arthur-buiten-de-steen wordt schildknaap bij Lord Stephen, en zal met hem gaan deelnemen aan de vierde kruistocht. Behalve de legendes rondom Koning Arthur spelen ook nog andere motieven mee, zoals de verhouding tot zijn echte vader en zijn halfbroer, en zijn voorzichtig gezoek naar zijn moeder. Dat alles is neergelegd, zoals ook in het eerste deel gebeurde, in een serie doorgaans zeer korte hoofdstukjes, 101 in getal. Heel knap gedaan, dat wel, en het verruimt je inzicht in het leven van de Britten tijdens de Middeleeuwen, maar de vaart zit er deze keer minder in dan in "De zienersteen". Bovendien, al die (soms heel moeilijke) namen van zeer vele personen die optreden -het zijn er welgeteld 139- bevorderen de vlotte leesbaarheid ook niet. Gelukkig kun je ze opzoeken in een lange gerubriceerde lijst, maar dan moet je het lezen wel telkens onderbreken.
N.a.v. "Arthur - in het tussenland", door Kevin Crossley-Holland; vert. Tjalling Bos; uitg. Lemniscaat, Rotterdam, 2002; ISBN 90 5637 440 0; 384 blz.