Wat ze ook zou vinden, of niet zou vinden, Amanda hoopte dat de zoektocht naar de keizerlijke broche haar voorgoed zou verlossen van de nachtmerrie. Maar de waarheid is valser dan zij kon vermoeden.
”Valse waarheid” is het verhaal van een zoektocht van verschillende mensen, naar waarheid, naar het verleden, naar de zin van het bestaan, naar God. Het boek is het derde, afzonderlijk te lezen deel van een drieluik van auteur Cindy McCormick Martinussen. De voorafgaande delen zijn: ”De winter gaat voorbij” en ”Gebroken blauw”. In deze boeken zijn de levensgeschiedenissen van de hoofdpersonen op de een of andere wijze vervlochten met gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog.
Hoofdpersoon Amanda Rivans, journaliste in de Verenigde Staten, doet onderzoek naar de geschiedenis van een keizerlijke broche. Het sieraad is ooit door keizerin Sissi geschonken aan een Joodse familie, maar is in de oorlog verdwenen. Amanda heeft ook persoonlijk belang bij haar onderzoek; zij wil de geheimen rond haar familieverleden ontrafelen. Hierbij stuit ze op de verschrikkelijke waarheid omtrent de rol die haar grootvader tijdens de oorlog speelde. Ze dreigt aan de schok ten onder te gaan, maar besluit zich helemaal te storten op het zoeken naar de broche, om „zo een zweem van bevrijding te ervaren.”
Haar pad kruist dat van mevrouw Delsig, die in het reine probeert te komen met haar eigen oorlogsverleden. Haar familie, afkomstig uit Oostenrijk, heeft als laatste de broche in bewaring gehad. Misschien kan zij Amanda helpen bij haaronderzoek. Vele verwikkelingen rond de jacht op de verdwenen broche, waarbij een behoorlijke dosis romantiek niet ontbreekt, leiden tot een ontknoping in Praag. Deze is niet bijzonder verrassend, en minder spannend dan je zou verwachten. Het loopt wat slapjes af. De problemen van de personages worden allemaal opgelost, maar de manier waarop dit gebeurt, komt wat gemakkelijk over en overtuigt niet.
Desondanks heeft het boek wel een boeiende plot en is het vlot geschreven. De lezer blijft nieuwsgierig naar de afloop. De stijl van de roman is netjes, maar blinkt niet uit in mooi taalgebruik. Jammer dat de karakters niet zo goed uit de verf komen. De personages komen nauwelijks tot leven. Hetzelfde geldt voor de beschrijving van het geloofsleven van sommige personen. Het blijft allemaal aan de oppervlakte en komt wat goedkoop over. Ook werkt de veelheid van problemen en verwikkelingen vermoeiend en soms wat verwarrend.
In het geheel van ontspanningslectuur die ons vanuit Amerika bereikt, neemt dit boek niet de minste plaats in. Liefhebbers van dit genre zullen ”Valse waarheid” dan ook niet ongelezen laten. Maar een echt goed boek laat iets achter, het doet iets met de lezer, geeft stof tot nadenken. Van dit boek geldt dat de inhoud snel vergeten is wanneer het verhaal uit is.
N.a.v. ”Valse waarheid”, door Cindy McCormick Martinussen; uitg. Den Hertog, Houten, 2005; 370 blz.; ISBN 90 331 1947 1.