Lynn Austin schreef twee romans over het leven van de bijbelse koning Manasse. Daarin beschrijft ze Manasse als een onzekere persoonlijkheid, meer zwak dan slecht. Hij heeft het gevoel dat hij niet in de schaduw van zijn vader Hizkia kan staan, is gevoelig voor bijgeloof en laat zich beïnvloeden door slechte raadslieden. Uit de RD-recensie: "Bij Lynn Austin wordt er lustig op los gepsychologiseerd en de discussies over het geloof lijken zo uit een handboekje van vandaag te komen. Daardoor ademt het verhaal wel een erg eigentijdse sfeer. De boodschap is duidelijk: vertrouw op God, zelfs als er nergens meer licht lijkt te zijn. Toch komt Austins beschrijving soms wat oppervlakkig over, maar of dat nu gebrek aan theologische diepgang of gebrek aan literaire kwaliteit is?" 

De schrijver: Lynn Austin
De Amerikaanse schrijfster Lynn Austin (55) is op dit moment de bestverkopende auteur in de christelijke boekhandel: in totaal zijn er van haar boeken in Nederland meer dan 100.000 exemplaren over de toonbank gegaan. Behalve romans over de bijbelse koningen Hizkia en Manasse schreef ze ook verhalen over de Amerikaanse burgeroorlog en over de levens van eigentijdse vrouwen. Per mail vertelt ze iets over het ontstaan van haar bijbelse romans. 

"Mijn boeken over koning Hizkia en koning Manasse waren de eerste die ik geschreven heb, nog vóór mijn andere romans. De geschiedenissen van deze koningen hebben me gefascineerd vanaf dat ik ze voor het eerst las, als tiener tijdens "confirmation class" in de kerk. Als ik de Bijbel lees lijken de verhalen tot leven te komen, ik kan ze helemaal voor me zien. Later ontdekte ik dat de meeste mensen het Oude Testament saai vinden, dat het niet tot hun verbeelding spreekt. Daarom besloot ik om deze verhalen op te schrijven op de manier waarop ik ze vóór me zie, zodat lezers even geboeid raken door het Oude Testament als ik zelf ben. 

Jammer genoeg waren bijbelse romans niet populair toen ik begon te schrijven, en de meeste uitgevers wilden ze niet hebben. Daarom begon ik in plaats daarvan 'gewone' romans te schrijven. In die zin ben ik in het verleden wel beperkt door de wensen van mijn uitgevers. 

Dat geldt niet voor de wensen van mijn lezers: ik vind het juist fijn om van ze te horen. En ik wil ze graag geven wat ze van een goed boek verlangen: een boeiend verhaal dat hun tijd en geld waard is, dat een boodschap van hoop en verlossing brengt die ze ook op hun eigen leven kunnen toepassen." 

Waar voor Lynn Austin de grenzen van de verbeelding liggen bij het schrijven van bijbelse romans? "Ik verzin veel, en ik voeg ook veel toe uit andere historische bronnen. Maar ik probeer mijn verbeelding te beperken tot wat de waarheid is omtrent de menselijke natuur in het algeme en, en omtrent God in het bijzonder. Ik wil geen dingen toevoegen die in tegenspraak zijn met de Bijbel of met wat ik uit de Schrift weet over Gods Wezen en Zijn bedoelingen. 

Ik wil laten zien dat bijbelse personen gewone mensen waren, net als wij, zodat we kunnen leren van het lezen over hun bestaan. Manasse bijvoorbeeld werd misleid door valse godsdiensten, en dat zou ons ook kunnen overkomen als we niet voorzichtig zijn. Maar God is onveranderlijk. Daarom beperk ik mijn verbeelding tot de waarheid over Hem en over Zijn handelen in de tijd, in de geschiedenis en in de levens van mensen." 

Digi-lezers: 

Willeke Donker
Bij een bijbelse roman bestaat altijd het gevaar dat de lezer de interpretatie die in het boek verwerkt is, gaat zien als de enige juiste interpretatie. Ik denk dat dat niet goed is, maar ik denk ook dat de fout dan meer bij de lezer ligt dan bij de schrijver. De schrijver heeft het recht om zijn interpretatie te verwoorden in een roman en de lezer moet steeds voor ogen houden dat het een interpretatie is, en niet de Bijbel zelf. Als we op deze manier naar de roman van Lynn Austin kijken, zie ik daarin een bijzonder mooi verwoorde interpretatie van het leven van een door veel christenen verguisde koning. 

Anna Kalkman
Wat betreft het boek van Lynn Austin vind ik het met name jammer dat zij haar boodschap zo nadrukkelijk naar voren brengt. Voor mij is een belangrijk kenmerk van literatuur juist dat het je stimuleert om zelf na te denken. Literatuur kan helpen om vanuit verschillende gezichtspunten naar de vaak complexe werkelijkheid te kijken. Helaas valt het niet mee christelijke auteurs te vinden die aan dergelijke criteria voldoen. 

Gerben Noorland
Ik heb het van a tot z gelezen en ik heb geen enkele bijbelse onwaarheid kunnen ontdekken. Maar als je een boek schrijft zonder nieuwe personages, spanning en inderdaad zelfs een vleugje romantiek, dan kun je net zo goed een bijbelboek apart publiceren. (...) Een boek over een bijbels persoon is natuurlijk niet bedoeld om iemand tot bekering te brengen maar als ik nu iets hoor over Achaz, Hizkia of Manasse dan zie ik het verhaal weer voor mij. (...) In de Bijbel lees je de feiten en de lessen en nu is het een verhaal. Het boeit, je leest het voor je plezier en ondertussen wordt je iets duidelijk of duidelijker, en je weet toch uit welk oogpunt je het leest?! Je weet hoe de geschiedenis in de Bijbel staat, dan kun je dit toch ook lezen met dat in je achterhoofd? 

Jantine Moret
Ik heb alle boeken gelezen van Hizkia en Manasse, dus ik denk wel een aardig oordeel te kunnen vellen. De boeken hebben één thema: wanneer we ons leven en ons vertrouwen volledig in de handen van de Heere God leggen, mogen we weten dat Hij ons in alles nabij wil zijn. En of je dan koning Hizkia heet die zo de Assyriërs voor zijn ogen ziet sneuvelen of Jantje, dat maakt niet uit. Jammer dat jullie deze reeks in een slecht daglicht zetten, aangezien ik zeker weet dat heel veel jongeren hier iets van kunnen leren voor hun hele verdere leven. 

Gerda van Dijk
De boeken van Lynn Austin over bijbelse personen (...) hebben mij veel inzicht gegeven en dichter bij de cultuur van die tijd gebracht. (...) Omdat het geen theologische boeken zijn vind ik het zeker niet storend dat zondebesef en bekering misschien soms wat oppervlakkig beleefd worden. Als we deze onderwerpen willen uitspitten zijn er heel veel andere boeken en auteurs die we kunnen vertrouwen. 

Uitgesproken: "Manasse" spoort aan tot bijbelstudie
"Manasse, de God van mijn vader" ligt in drievoud op tafel, daaromheen zitten Klaas Kuyper (24), Marja Pieterse (21) en Marjolein Ouwerkerk (18). Klaas ontwikkelt websites en is deeltijdstudent godsdienst pastoraal werk in Ede, Marja loopt stage bij stichting De Vluchtheuvel in het kader van haar studie Maatschappelijk werk en Marjolein is net begonnen aan een studie Nederlandse taal- en letterkunde in Leiden. Ze ontmoeten elkaar in Utrecht voor het eerst, maar dankzij Lynn Austin komt het gesprek vlot op gang. 

Mag dat, een roman schrijven over een bijbelse geschiedenis?
Marja: "Ik vind van wel. Als je een kinderbijbel leest, heeft de schrijver toch ook bepaalde dingen ingekleurd?"
 
Marjolein: "Ik zie wel verschil tussen kinderbijbels en bijbelse romans. Maar ik heb er geen bezwaar tegen, ik leer er veel van. Al moet je uitkijken dat je zo'n roman niet als dé waarheid gaat zien." 

Klaas: "Het is zinvol om op deze manier naar een bijbelverhaal te kijken, daardoor begrijp je het beter. Je kunt je voorstellen hoe Manasse tot afgoderij komt, heel geleidelijk aan. Zijn raadsman, Zerach, houdt hem steeds voor dat zijn gedrag bijbels is: Abraham offerde toch ook zijn zoon?" 

Doet die psychologische inkleuring van het verhaal wel recht aan de geschiedenis?
Klaas: "Je moet er voorzichtig mee zijn. Dit is een manier om naar de geschiedenis van Manasse te kijken; niet dé manier, dat moet je je blijven realiseren." 

Marja: "Je beseft dat Manasse een mens was, net als wij. Het lijkt me niet zo vergezocht om te denken dat hij in de schaduw van zijn vader stond, dat hij niet slecht was om slecht te zijn, maar dat hij beïnvloed werd door allerlei mensen." 

Wordt Manasse daardoor sympathieker dan in de Bijbel?
Marja: "Zijn psychologische achtergrond verklaart veel, maar dat is geen excuus voor zijn daden."
Klaas: "Hij blijft verantwoordelijk." 

Marja: "Het zet je wel aan het denken over jezelf en over je familie. En je vraagt je af: Hoe makkelijk word ik zelf meegenomen door een bepaalde manier van redeneren?" 

Marjolein: "Dat vind ik het mooiste van dit boek, dat je allerlei dingen op jezelf gaat toepassen. De personen in het boek twijfelen, ze kunnen God niet zien, ze vragen zich af waarom God sommige dingen laat gebeuren. Dat herken ik wel. Een van de hoofdpersonen, Jozua, voert in gedachten gesprekken met God die ik heel goed vind om te lezen. Ook al krijgt hij niet direct antwoord." 

Marja: "Pas als hij de boekrol van Jesaja leest. Dan zie je dat God juist door middel van de Bijbel spreekt." 

Marjolein: "Daarom vind ik Jozua herkenbaarder dan veel andere personen uit de boeken van Lynn Austin. Ik heb er best veel gelezen, en dan denk ik toch vaak: Al die mensen praten maar met God, en ze krijgen meteen antwoord - dat heb ik zelf nooit." 

Marja: "Maar het kán wel, je hoort die verhalen soms van mensen die vervolgd worden, in Korea bijvoorbeeld..." 

Klaas: "Jozua had dat niet. Voor hem was God de grote Afwezige. Dat kun je vaak zelf ook zo ervaren, in moeilijke periodes. Maar God is er wel, ook al voel je dat niet, ook al antwoordt Hij niet zoals jij graag wilt." 

Is die vraag over het Godsbestaan bij Lynn Austin belangrijker dan de vraag naar bekering?
Marjolein: "Soms lijkt het in haar boeken alsof iedereen vanzelfsprekend een kind van God is. Neem de Levieten die in dit boek voorkomen. Maar bij iemand als Jozua merk je dat het toch niet automatisch zo werkt. Hij is godsdienstig opgevoed, maar hij heeft nooit zélf God leren kennen. Dat gebeurt pas als hij Jesaja leest." 

Marja: "Ik vind dat Lynn Austin die ontwikkeling heel duidelijk laat zien. Jozua ontdekt dat hij uit haat tegen Manasse God eigenlijk helemaal niet wil gehoorzamen. En ook later is hij niet ineens helemaal goed, hij blijft een zondig mens. Dat vind ik wel realistisch beschreven." 

En hoe realistisch is de rest van het verhaal?
Klaas: "Door de beschrijving van allerlei details krijg je een wat helderder beeld van die tijd. Elke ochtend klonk de sjofar, dan ging iedereen naar de tempel..." 

Marja: "Wát een andere wereld, dacht ik. Het ging echt veel meer leven voor me." 

Is zo'n kinderoffer niet te gruwelijk om te beschrijven? 
Marjolein: "Dat stoort mij helemaal niet! Dat is juist nodig om je te laten beseffen hoe erg het was." 

Klaas: "In de Bijbel lees je daar gauw overheen, nu word je er meer bij stilgezet." 

En al die romantische verwikkelingen?
Klaas: "Mij interesseert dat wat minder, maar het trekt waarschijnlijk veel lezers. Mag je dat gebruiken in een bijbelse roman? Ik denk van wel." 

Marja: "Het stoorde me, leidde me af van de persoonlijke strijd van Jozua. Ik dacht: dit kan ik in elke goedkope roman lezen. Voor mij hoeft zoiets er helemaal niet in, de relaties in het gezin zijn al voldoende voor een stukje menselijkheid in het verhaal." 

Marjolein: "Ik heb het idee dat Lynn Austin die romantische verhaallijn wat afraffelt, daar had ze meer aandacht aan moeten besteden. Al vind ik dat ze heel goed schrijft, zo'n boek lees ik achter elkaar uit, ik kan niet stoppen. Maar als je veel van haar bijbelse romans leest, zijn ze echt allemaal hetzelfde." 

Klaas: "Het verhaal zit soms te makkelijk in elkaar, ja." 

Hoe zinvol was het om dit boek te lezen?
Marjolein: "Voor mij zit de waarde van het verhaal niet in Lynn Austins visie op Manasse. Het gaat mij om de manier waarop ze het geloofsleven van de hoofdpersoon beschrijft, zijn gesprekken met God, zijn vragen, zijn twijfels. Dat spreekt me erg aan." 

Marja: "Ik lees het als ontspanning, maar ook om ervan te leren. Het goede van dit boek is dat je de Bijbel erbij moet pakken. Jesaja zou ik anders niet zomaar lezen, terwijl dat toch de moeite waard is. Al die waarschuwingen en beloftes van God, leg ik die niet te vaak naast me neer?" 

Klaas: "Zo'n boek nodigt uit tot onderzoek. Hoe zit het precies, hoe staat het in de Bijbel?"