Haar eerste roman "Gebroken Wit" was nog niet uit of Marianne Witvliet werd gevraagd om het CLK-actieboek 2004 te schrijven. "Ik heb een paar dagen bedenktijd gevraagd, maar voelde dat ik het moest doen." Bijna verontschuldigend: "Ja, ik voel me nogal snel verantwoordelijk." Voor opbouwende kritiek is ze niet bang. Maar: ""Enkele reis Aix" is op dit moment het beste dat ik te bieden heb."

Creatief, krachtig en kwetsbaar. Marianne Witvliet (52) in drie woorden. Ze is in de eerste plaats moeder, vindt ze zelf, maar los van haar deeltijdbaan als redacteur bij het Reformatorisch Dagblad heeft ze ook nog tijd om te tekenen, te schilderen en te schrijven. "Dat laatste zit niet in de familie, het tekenen wel." Haar schrijverscarrière begon dan ook met het illustreren van een kinderboek. "Toen ik het verhaal las, zei ik tegen de uitgever: dat kan ik zelf nog beter. Dat moet je dus nooit zeggen tegen een uitgever, want van het een kwam het ander. Ik werd, behalve illustrator, kinderboekenschrijver." Een kinderboekenschrijver die in de smaak viel, want een van haar boeken werd bekroond met de prijs voor het beste christelijke kinderboek. 

"Omdat mijn redacteur Beppie de Rooy bij uitgeverij Kok volwassen fictie ging uitgeven, vroeg zij of ik niet voor ouderen wilde schrijven. Later zie je dan dat de tijd daarvoor rijp was." "Gebroken Wit" zag het levenslicht. Een roman waarin Marianne veel ervaringen uit haar eigen leven verwerkte. Inmiddels heeft het boek een derde druk en zijn de rechten verkocht aan de Duitse uitgever Brunnen. Een van haar kinderboeken werd al eerder vertaald in het Duits. 

Schrijven is voor Marianne vooral hard werken. "Het is een ambacht. Er zou een gilde voor moeten zijn. Je moet er heel erg je best voor doen. Juist als je een christelijke boodschap hebt. Niets is erger dan een christelijke boodschap verpakken in een slecht boek. Dat heeft ook mee gespeeld in de beslissing om uiteindelijk toch de opdracht te aanvaarden voor het schrijven van het CLK-actieboek, het alternatief van de christelijke boekhandel voor het seculiere boekenweekgeschenk. Vorig jaar was het actieboek "Eindbestemming" van Thom Lemmons, een vertaalde novelle uit 1986. Dat vind ik niet sterk. Het kwam duidelijk op m'n weg en dan moet je het doen, vind ik." 

Geuren, kleuren 

Bij het componeren van een boek, hangt Marianne Witvliet sterk aan sfeer. Landschappen, geuren, kleuren, bloemen, bomen. "Ik moet het eerst zien en kan dan pas schrijven." Haar grootste zorg over haar nieuwste pennenvrucht is op dit moment de kleur van de kaft. "Is het niet te geel? Ik had me de kleur anders voorgesteld en nu moet ik dus weer wennen; ik ben te visueel ingesteld." Het kleine meisje op de cover, dat om de hoek van de deur kijkt, is Marianne zelf. "Die foto paste perfect bij het verhaal." 

"Enkele reis Aix" is een novelle over Inge Hemmaerts die contact zoekt met haar grootvader Seaubonnet, die in het Zuid-Franse Aix-en-Provence woont. De man weigert ieder contact met zijn familie in Holland. Onverdraaglijk voor Inge. Aangekomen in Frankrijk stuit ze op een muur van onbegrip. De oude man is vergroeid met zijn trots en Inge blijkt niet in staat die te breken. De omstandigheden maken het noodzakelijk dat ze haar hotelkamer verruilt voor het huis van haar grootvader. Ze verzorgt de blinde man als zijn huishoudster in het ziekenhuis terechtkomt. Een loodzware opgave, zeker omdat de oude man recht overeind blijft in zijn trots en geen enkele blijk geeft van spijt over wat er in het verleden is gebeurd. 

"Dienstbaarheid is een belangrijk thema in dit boek", zegt Marianne. "Een thema dat me altijd heeft aangesproken. Een van de meest aangrijpende geschiedenissen uit de Bijbel vind ik de voetwassing van de discipelen door de Heere Jezus. Dienende, opofferende liefde. Die kom je maar zo weinig tegen. Dat mensen zich opofferen voor anderen, en dan niet degenen die ze liefhebben." 

Dan, hartstochtelijk: "Ik had gewild dat de grootvader voor zijn kleindochter door de knieën zou gaan. Maar het kon niet. Het paste niet bij zijn karakter. Dat klinkt misschien vreemd, maar zo'n hoofdpersoon gaat een eigen leven leiden, je moet dat als schrijver respecteren. Aan het eind hoeft het ook niet meer. Het maakt voor Inge niet meer uit of hij nu wel of niet door de knieën gaat." 

Dienstbaar 

Marianne zegt veel gehad te hebben aan de kritiek op "Gebroken Wit". "Daar heb ik van geleerd. De kritiek was terecht. Er was lof voor de stijl van het boek, maar de personages waren niet krachtig genoeg. Ook zou ik voorspelbaar schrijven over geloof. Daar ben ik mee aan het werk gegaan. De personages nadrukkelijker neergezet. En wat het geloof betreft: het thema dienstbaarheid is zo bijbels, dat spreekt voor zich. Er is aan het eind van het boek een verwijzing naar de Heere Jezus, Die niet kwam om gediend te worden, maar om te dienen. Verder hoef je het er dan niet nog eens nadrukkelijk op te leggen." 

Hoewel Marianne voor haar werk tijdens een reis naar Frankrijk ook een dag in Aix-en-Provence was geweest, had ze te weinig sfeer opgesnoven om haar novelle in die stad te kunnen situeren. "Je hebt als schrijver een decor, personages, een plot en een thema nodig. Omdat ik visueel ben ingesteld, is dat decor buitengewoon belangrijk. Ik kan het ook niet verzinnen, ik moet het gezien en geproefd hebben. Eerst zien, dan schrijven. Dus moest ik terug naar Aix, of ik wilde of niet. Ik had wel veel informatie over de stad en de streek, maar m'n redacteur zei dat ze het gevoel had of ze bij de VVV zat toen ze m'n manuscript las. Terug dus, samen met m'n dochter." 

Sfeerbeschrijving en stijl zijn in "Enkele reis Aix" sterke punten. De lezer is erbij, moet meedoen in het verhaal. "Ik wil niet dat de lezer op afstand wordt gehouden", vertelt de schrijfster. "De lezer is een soort vertrouwenspersoon, degene met wie je communiceert." Ze kan gerust zijn; in "Enkele reis Aix" moet je als lezer meedoen, het kán niet anders. 

Dat ze situaties niet verzinnen kan, onderstreept ze nog eens. "Zelfs de passage waar Inge de achterklep van haar huurauto niet kan openen, hebben we meegemaakt." De sfeerbeschrijving in het ziekenhuis, waar de huishoudster van Seaubonnet komt te liggen, heeft Marianne evenmin uit haar duim hoeven zuigen. "Ik heb jaren als verpleegkundige gewerkt." 

Schrappen 

Meelezers zijn voor Marianne noodzakelijk om tot een goed boek te komen. Ze telt op haar vingers. "Ik had er deze keer vijf die zeer kritisch waren. Natuurlijk is mijn redacteur de belangrijkste. Maar anderen zijn ook van grote waarde. Mijn oudste dochter arceerde gerust een hele alinea op de computer en zei dan keihard tegen me: "Druk ík op de deletetoets, of doe je het zelf?" Eerst vond ik het moeilijk mooie passages te schrappen. Daar ben ik overheen. Na mooie zinnen komen er wel weer nieuwe mooie zinnen." 

Hoe het met Inge gaat na de laatste bladzijde van het boek, blijft voor de lezer een open vraag. Blijft ze in Frankrijk, of komt ze toch weer terug naar Nederland? Marianne glimlacht mysterieus. "Kijk naar de titel, dan weet je het."