Yord
Yord
Yord Literatuur
Boekverslag maken? Informatie nodig voor je literatuurdossier? Yord biedt alles wat je wil weten over literatuur. Talloze recensies, informatie over dichters, schrijvers, poëzie en proza. Zoek op auteur of in een van de dossiers.
 
 
 
Zoeken op auteur
 
Dossiers
 
 
 
arrowYord literatuur
Literair lexicon

Literaire teksten

Links

Zoeken
Literatuur inzicht
 

Redacteur: Katrien Ruitenburg

Projectontwikkelaar Huygens

De zeventiende-eeuwse dichter en diplomaat Constantijn Huygens bedacht een weg en schreef er een lang gedicht over: "De Zeestraet van 's-Gravenhage op Scheveningen".

Constantijn Huygens (1596-1687) was een veelzijdig man. In de zeventiende eeuw betekende veelzijdig ook echt veelzijdig - men was veel minder gespecialiseerd dan nu. Huygens schreef Nederlandse puntdichten, een Latijnse autobiografie, en nog veel meer - een boekenplank vol. Hij had verstand van kunst en adviseerde Amalia van Solms werk van de toen nog onbekende Rembrandt aan te kopen. Als diplomaat kreeg hij voor elkaar dat Lodewijk XIV de bezetting van het prinsdom Orange staakte. Huygens was een alleenstaande vader met vijf kinderen. Hij besteedde veel aandacht aan de ontwikkeling van zijn kroost. Hij bespeelde diverse muziekinstrumenten en componeerde muziek. Hij ging op voet van gelijkheid om met René Descartes ("Ik denk, dus ik ben"), en ontwierp zijn eigen buitenplaats. En hij bedacht een weg.

Wie nu via de Scheveningseweg van Den Haag naar Scheveningen gaat, bevindt zich voortdurend tussen bebouwing, behalve ter hoogte van de Scheveningse Bosjes. Dat is niet altijd zo geweest: in de zeventiende eeuw was het duingebied. Via een zandweg konden Hagenaren naar zee en werd de vis uit Scheveningen aangevoerd.

Huygens maakte in 1653 een plan om daar een geplaveide weg van te maken, met bomen erlangs. Hij zette uiteen hoe de aanleg gefinancierd zou kunnen worden, en welke voordelen een "stenen weg" zou opleveren: meer toerisme bijvoorbeeld! Het stadsbestuur van Den Haag zag er eerst niets in, maar na een jaar of tien begon men alsnog met de uitvoering. Op 5 december 1665 werd de zogenaamde Zeestraat geopend.

Twee jaar later was het lange (1024 regels) gedicht van Huygens over dat project te koop. Het gaat over de voordelen van de nieuwe verbinding, maar vooral ook over hem zelf. Hij merkt tussen de regels door op dat de bedenker van het hele plan wel weinig waardering ontvangen heeft, en hij zet zichzelf in het zonnetje. Hij berijdt zijn stokpaardje "de dwaasheid van de mode" weer eens, hij heeft het over zijn trouw aan vaderland en Oranje, over zijn boekenliefde, en zijn vertrouwen op God.

Een nieuwe editie van de "Zeestraet" is uitgegeven ter gelegenheid van de viering van 100 jaar Scheveningen Haven. De tekst is overgebracht in de spelling van nu. Huygens' woorden zijn niet vertaald, maar worden in de noten verklaard. Leuk zijn de illustraties waarop te zien is hoe men in de loop van de tijd de Zeestraat zag.

Huygens schreef (regel 225-226): "Dat hebben ze vooruit, papieren, langer leven/ als die hun 't leven gaf." Hij had gelijk.

N.a.v. "De Zeestraat van 's-Gravenhage naar Scheveningen", door Constantijn Huygens (in hedendaagse spelling overgebracht, geannoteerd en van een inleiding voorzien door Ad Leerintveld); uitg. Valerius Pers, Den Haag, 2004; ISBN 90 808237 2 4; 60 blz.