In de hervormde kerk van Muiden hangen twee wapenborden: het ene met het wapen van Pieter Cornelisz. Hooft en het andere met dat van zijn vrouw Leonora Hellemans. Waarschijnlijk zijn ze in 1647 opgehangen, toen Leonora haar openbare geloofsbelijdenis aflegde. Beide wapenborden bevatten ook een kort gedichtje, uiteraard van Hooft zelf: "Godts goedtheit" en "'s Menschen plicht".

Een nieuw Griffioendeeltje is gewijd aan P. C. Hooft (1581-1647), in het dagelijks leven drost van Muiden en baljuw van het Gooiland. Met Vondel, Huygens en Bredero behoort hij tot onze begaafdste renaissancedichters. Behalve toneelwerk en markant proza -onder meer zijn "Neederlandsche Histooriën"- schreef hij veel liederen en gedichten, waaronder voortreffelijke sonnetten. Uit die poëzie heeft Johan Koppenol een royale bloemlezing samengesteld, met in het nawoord een helder overzicht van leven, werk en levensbeschouwing van Hooft. 
Hooft heeft veel liefdeslyriek geschreven, vooral in zijn jonge jaren. Die poëzie is prachtig van klank en ritme, speels en virtuoos, zoals in de volgende strofe: 

Amaryl, de deken zacht
van de nacht,
met zijn blauwe wolkenbuien,
maakt de sterren sluimerblind
en de wind
zoekt de maan in slaap te suien 

Maar Hooft had als dichter veel meer pijlen op zijn boog. De bloemlezing maakt dit goed zichtbaar door een indeling in vier categorieën: liefdespoëzie; kunst en vriendschap; gebouwen en gebeurtenissen; ethiek en godsdienst. 

Wat de ethiek en godsdienst betreft: het geloof had bij de 'rekkelijke' Hooft vooral een praktische inslag. Hij was niet gereformeerd en had een hekel aan leerstelligheden. Maar zijn ethiek was wel op de Bijbel gebaseerd. Zijn devies, ook op het genoemde wapenbord in de kerk te Muiden afgedrukt, was: "Omnibus idem", voor allen dezelfde. Zo wilde hij zijn bestuurlijke en rechterlijke functies in het Gooi vervullen. Dat blijkt ook uit het wapenbord van zijn echtgenote Leonora Hellemans, met wie hij drie jaar na het overlijden van zijn eerste vrouw, Christina van Erp, trouwde. In het daaropvolgende gedichtje "'s Mensen plicht", waarmee de bloemlezing in dit Griffioen-deeltje besluit, geeft Hooft in dichtvorm Jezus' samenvatting van de Tien Geboden weer - heb God lief en heb uw naaste lief: 

Aanklevet God in band
van liefde met verstand,
hart, ziel, uit al uw krachten.
Hangt uwe naast' ook an,
met liefde, die niet kan
uzelve meer waard achten. 

Het is goed dat deze kant van Hooft ook belicht wordt. 

De Griffioenreeks is een goedkope reeks die literaire teksten uit het verleden toegankelijk wil maken voor lezers van nu. Spelling en interpunctie zijn daarom gemoderniseerd. Het deeltje over Hooft vind ik het meest geslaagd en wel om drie redenen: de kwaliteit van de poëzie, de ruime keuze die recht doet aan de breedheid van de dichter en de uitstekende toelichting. 

"Liederen en gedichten", door P. C. Hooft; ed. Johan Koppenol; uitg. Atheneum - Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2004; ISBN 90 253 0198 3; 176 blz.