Er zijn vele romans over de Tweede Wereldoorlog verschenen. "Hasenheide", een uit het Duits vertaald boek, springt er wat mij betreft uit. Juist omdat het verhaal zich in Duitsland afspeelt, is het zo intrigerend. Wat vonden de 'gewone' Duitsers eigenlijk van de oorlog? Ook al is het een roman, "Hasenheide" deed mij toch anders tegen de geschiedenis aankijken.

In 400 pagina's wordt "het levensverhaal van een jonge, levenslustige en gevoelige vrouw tegen de achtergrond van een dramatische episode in de wereldgeschiedenis" beschreven, vermeldt de achterflap. Hoofdpersoon Monika vertelt in de ikvorm over haar belevenissen in de Tweede Wereldoorlog. Daardoor is de roman een soort uitgebreid dagboek met een fascinerende en persoonlijke inhoud geworden. 

Als de 18-jarige Monika in 1943 als oogsthulp op het landgoed Hasenheide terechtkomt, is ze meteen verkocht. Het schitterende domein ligt in het Wiesental en lijkt een oord van vrede en geluk. Nooit zal Monika zich meer kunnen losmaken van de hofstede en de mensen die er wonen en werken. Toch moet ze heel wat meemaken om te leren op een andere manier van het landgoed te houden, om de dingen te kunnen relativeren. Vooral (de vorming van) haar geloofsleven speelt daarbij een rol. 

Nazisme
De politieke ontwikkelingen in Duitsland gaan ook het platteland niet voorbij. De bewoners van het landgoed worden zwaar op de proef gesteld. Wie is nog te vertrouwen? Hoewel Monika zich eerst alleen bezighield met haar sportclub, verandert dat drastisch als ze negatieve kanten van het nazisme ontdekt. Dat onschuldige mensen in een kwaad daglicht gesteld worden, kan ze niet verdragen.
Tijdens de oorlog leert Monika Helmut, de broer van haar vriendin, kennen. Ze gaat van hem houden en komt mede door hem tot geloof. Als Helmut sneuvelt, is Monika ten einde raad. Ze raakt verwikkeld in allerlei gebeurtenissen, maakt een moeilijke tijd door, maar de verbinding met Hasenheide blijft bestaan. In Dieter vindt ze uiteindelijk haar geluk, al loopt alles anders dan ze zich had voorgesteld. 

N.a.v. "Hasenheide", door Mechthild Winkler, vert. Hilly van der Hoeven; uitg. Voorhoeve, Kampen, 2000; ISBN 90 297 1627 4; 410 blz.