Yord
Yord
Yord Literatuur
Boekverslag maken? Informatie nodig voor je literatuurdossier? Yord biedt alles wat je wil weten over literatuur. Talloze recensies, informatie over dichters, schrijvers, poëzie en proza. Zoek op auteur of in een van de dossiers.
 
 
 
Zoeken op auteur
 
Dossiers
 
 
 
arrowYord literatuur
Literair lexicon

Literaire teksten

Links

Zoeken
Literatuur inzicht
 

Redacteur: Marie van Beijnum

Een prestigieus romanduo

Bij uitgeverij Vassallucci verschijnen, voor het eerst, twee romans tegelijk van een nieuwe auteur. De eerste is "Een venster aan de hemel" en de tweede "Een deur aan de straat". Deze romans zijn elkaars spiegels, hoewel er twintig jaar tussen hun geboorte ligt. "Een venster aan de hemel" dateert uit 1979, "Een deur aan de straat" uit 1998. 

Medio jaren tachtig kreeg de Nederlandse vertaler Ruben Verhasselt van uitgeverij Amphora de opdracht "Notsot", zoals het eerste boek heet, te vertalen. Omdat een redactrice ermee ophield, bleek Amphora opeens niet meer geïnteresseerd het boek uit te geven. Verhasselt had het gevoel dat hij aan het lijntje werd gehouden. Hij bleef aandringen op publicatie en stapte naar de rechter. Hij won en kreeg de rechten op de vertaling van het boek terug. 

Tot overmaat van ramp brak op dat moment in Israël de intifada uit. "Opeens waren uitgevers niet zo happig meer op literatuur uit Israël", zegt Verhasselt, die onder anderen ook Katzir, Shalev, Shabtai en Yehoshua vertaalde. Ondertussen lag het boek almaar te verouderen. Het wachten was op een tweede klapper van Be'er. En die kwam uiteindelijk in 1998. 

Verhasselt heeft zijn oude vertaling van "Een venster op de hemel" opnieuw nagekeken en, waar nodig, gereviseerd. "Wat ik bijzonder vond, is dat het eerste boek over ideologieën gaat die stukslaan op de werkelijkheid. Nu, na twintig jaar, valt dat allemaal weg. Het is een heel ander boek geworden, vooral omdat je het leest met de nieuwe roman erbij. Het is veel meer biografisch geworden." 

Het aparte van Be'er is, dat hij de lezer een kijkje geeft in de keuken van de schrijver, aldus Verhasselt. "Bepaalde details van het tweede boek vind je terug in de fictie van twintig jaar geleden. Soms verontschuldigt hij zich over het gebruik van een scène uit het eerdere werk. Vervolgens bevrijdt Be'er die scène als het ware uit de gevangenis en brengt hij die terug naar zijn ware en oorspronkelijke context. Die context lijkt dan meer op de werkelijkheid." 

Be'er is niet zo bekend in het buitenland. In navolging van de Hebreeuwse auteur Brenner wil hij vooral voor eigen publiek schrijven. Verhasselt sluit niet uit dat het een kwestie is van "botte pech" dat Be'er de grens niet overkwam. "Was die vertaling in Nederland vijftien jaar geleden wel uitgegeven, dan waren Duitse en Amerikaanse uitgevers, die in de praktijk vaak Nederlandse trends volgen, wellicht gevolgd." 

Nu komen er dan twee romans in één keer uit, voor het eerst van een auteur die überhaupt nog nooit vertaald is geweest. Is dat niet wat te veel van het goede? Verhasselt: "Ik verwacht niet dat ze grote bestsellers zullen worden in Nederland. Maar de twee romans hebben samen wel degelijk prestige. Ze zijn mooi uitgegeven en kenners zullen ervan genieten." 

Mede n.a.v. "Een venster op de hemel" en "Een deur aan de straat", door Chaim Be'er; vert. Ruben Verhasselt; uitg. Vassallucci, Amsterdam, 2000; ISBN 90 5000 141 4; resp. 300 en 334 blz.